Verpak je leerstof in een story. Dan blijft het veel beter plakken. Dat komt doordat we van kinds af aan vertrouwd zijn met de opbouw van verhalen en graag meeleven met een hoofdpersoon die een beetje op ons lijkt en op avontuur gaat. Met dit template knutsel je makkelijk een verhaal in elkaar waarmee je je lerenden motiveert.
Het maakt niet uit welk medium je kiest of hoe lang het verhaal duurt. De structuur van deze klassieke spanningsboog kun je altijd gebruiken, van een tekst tot interactieve VR, van 2 minuten of een paar avonden lezen (bij een knapperend haardvuur).
Een handig template om je verhaal in te gieten
Download dit template.
Gebruik het als interviewscript
Je kunt het gebruiken als je in je organisatie op zoek gaat naar een sterk verhaal dat je leerdoelen tot leven brengt. Medewerkers, trainers, inhoudsdeskundigen kunnen jou ervaringen vertellen waardoor je publiek direct voelt waarom het ertoe doet, hoe het kan lopen, welke slimme acties naar een doel leiden en welke niet.
Spreek samen met je verhaalbron de vragen in het template door. Kijk mee, als dat kan, waar het is gebeurd. En vraag of je bron zijn verhaal wil delen, in een leerervaring voor je lerenden. Vergeet vooral niet om de kopjes uit het template even als prompt in AI te gooien en de chatbot een verhaal te laten ophoesten. Je kunt het altijd verrijken met je persoonlijke pen.
Of om zelf een verhaal te bedenken of te verfijnen
Je weet misschien al wel waar je een verhaal voor nodig hebt, maar je zit even vast op een writers block. Brainstorm met jezelf en met een collega over de vragen. Dan heb je vast de ingrediënten waarmee een verhaal gaat borrelen.
Of je hebt al een verhaal, maar het rammelt nog een beetje. Check met het template of je wel alles hebt (dieptepunt is overigens niet verplicht) en of er wel spanning en vaart zit in je storypoints.
Of voor een taakanalyse, lekker concreet
Stel dat je nog helemaal aan het begin staat van je vooronderzoek naar leerbehoeftes. In verhalen van medewerkers zitten vaak taken en doelen verborgen. Misschien ken je de ‘critical incidents methode’? Een incident, denk aan een cliënt die een onoplettende groepsbegeleider belaagt, is de start voor een story.
Ga je dit met de betrokkenen uitwerken in het template, bijvoorbeeld met de ervaren beveiliger die kordaat te hulp is gekomen en een leidinggevende die verantwoordelijk is voor het werkklimaat, dan ontdek je welke taken bij hen horen en daar kun je samen gedragsdoelen uit afleiden. Iedereen voelt aan wat nodig is en wil zich daarvoor inzetten (draagvlak voor transfer!). Een goede casus heb je al te pakken.
Wat kun je met een story, als L&D-er?
Een paar ideeën om uit proberen. Stel je voor dat jij de lerende bent die het verhaal leest, kijkt of hoort, of zelfs de loop van het verhaal kan beïnvloeden. Wat kan er dan door je heen gaan:
Motiveren vanuit empathie
De hoofdpersoon lijkt op jou, of op iemand die jij zou kunnen worden. Hij of zij maakt van alles mee en kiest een reactie. ‘Zou ik dat ook zo doen, in die situatie?’, denk je. ‘Mwah, ik kan dat wel aan, en zo niet, dan wil ik het wel leren!’ Of: ‘Goh, nooit bij stil gestaan hoe het is voor een cliënt (of collega, leidinggevende…). Kan ik daar iets aan doen? Dan ga ik dat leren.’
Dieper leren door reflectie op eigen ervaringen
‘Nu ik heb gezien hoe de hoofdpersoon met die pittige ervaring omgaat, denk ik anders over wat ik zelf heb meegemaakt. Niet beter of slechter maar er zit veel meer achter dan ik dacht. Toch goed om te bespreken met …’
Reflectie komt op gang bij het ontvangen van een verhaal van een ander, maar zeker óók bij het delen van een eigen verhaal.
Experimenteren met nieuwe taken en ander gedrag
‘Lekker dat de hoofdpersoon in het verhaal voordoet hoe hij zijn doel bereikt. Zijn fouten hoef ik niet meer te maken. Ik kijk af wat hij goed doet en probeer het daarna uit in mijn eigen werk.’
‘Tof, dat ik in het verhaal zelf kan kiezen wat de beste vervolgactie is. Dan zie ik wel of de hoofdpersoon daarmee opschiet. Wel zo veilig voor mij en mijn klanten en collega’s.’
Inwijden of onboarden
‘Wat een wereld gaat er voor me open! Nooit gedacht dat er zoveel bij komt kijken op die nieuwe afdeling en met wie ik allemaal te maken krijg. Stuk ingewikkelder, de zaken die ze daar doen. Er valt in elk geval genoeg te beleven.’
Voorbeeld van een storycast over Marieke, de moedige podcaster
Wil je een voorbeeld, waarin ik de spanningsboog en alle elementen uit het template heb toegepast? Luister dan naar het verhaal over Marieke, de moedige podcaster, met muziek van Steven Scheer.
Met dank aan Barry Jonas en Gijs de Bakker voor hun geluidsnabewerkingstips.
Samen goede verhalen maken? Ik help je bij het script, bij de keuze voor een medium en bij het ontwikkelen, bijvoorbeeld in een animatie, video of podcast.
isabelle@helderenwijzer.nl